19 listopada 2019 r. w Berlinie odbyło się seminarium: „Co dalej? – HAOI (Honorarordnung für Architekten und Ingenieure) po wyroku Trybunału Sprawiedliwości Unii Europejskiej z 4 lipca 2019 r.”. Polską Izbę Inżynierów Budownictwa reprezentował Andrzej Pawłowski, wiceprezes Krajowej Rady PIIB.

Wynagrodzenie za usługi w sektorze budownictwa to temat ważny dla inżynierów w każdym kraju. W Niemczech ceny projektów i nadzoru były regulowane przez Rozporządzenie o honorariach architektów i inżynierów (HOAI – Honorarordnung für Architekten und Ingenieure), w którym określano ich minimalny i maksymalny poziom. Co pewien czas wielkości te negocjowano z rządem, aby dostosować do aktualnej sytuacji rynkowej. Niestety, w swoim wyroku z 4 lipca 2019 r. Trybunał Sprawiedliwości Unii Europejskiej uznał, że niemieckie regulacje prawne odnoszące się do wyceny prac projektowych naruszają wspólnotowe zasady konkurencyjności i w obecnej postaci nie mogą być dalej stosowane.

Trybunału nie przekonały argumenty Niemiec, w tym obawa o negatywny wpływ uwolnienia cen na jakość prac projektowych. W związku z wyrokiem Komitet Stowarzyszeń oraz Izb Inżynierów i Architektów ds. rozporządzenia o honorariach – reprezentujący 42 organizacje (AHO – Ausschuss der Verbände und Kammern der Ingenieure und Architekten für die Honorarordnung e.V.) zorganizował w Berlinie, seminarium.

Do audytorium przy Friedrichstrabe w Berlinie przybyło ponad 170 osób,  inżynierów, architektów, prawników, naukowców, urzędników ministerialnych i miejskich, żeby wysłuchać referatów zaproszonych wykładowców oraz dyskutować o skutkach i koniecznych działaniach w związku z ustaniem obowiązku stosowania cen zgodnie z rozporządzeniem. Przedstawicielem PIIB był Andrzej Pawłowski, wiceprezes KR PIIB.

Seminarium otworzył dr inż. Erich Rippert, przewodniczący AHO, który stwierdził, że wyrok z Trybunału UE nie oznacza końca HOAI. Kolejni mówcy – prof. dr inż. Clemens Schramm z Jade-Hochschule z Oldenburga, dr Thomas Solbach z Federalnego Ministerstwa Gospodarki i Energii oraz prof. dr Burkhard Messerschmidt z Redeker Sellner Dahs z Bonn przedstawili m.in. rozważania na temat ustalania honorariów za prace projektowe w przyszłości, koniecznych zmian w aktualnych przepisach, wpływu wyroku Trybunału UE na wcześniejsze umowy (niektóre sądy zakładają usunięcie zapisów związanych z HOAI z będących w trakcie realizacji umów). Wskazano niektóre drogi pozwalające na dalsze stosowanie rozporządzenia, np. zachowanie zapisów o minimalnych i maksymalnych cenach, jako zalecenia, bez bezwzględnego, jak dotychczas, obowiązku ich przestrzegania. Ciekawszą opcją byłoby wykorzystanie wynegocjowanego przez doradców podatkowych sytemu wynagrodzeń, również regulowanego przez rozporządzenie. W rozporządzeniu zapisano, że jeżeli strony nie umówią się inaczej, wówczas przyjmuje się podaną w akcie prawnym stawkę podstawową (średnią), jako uzgodnioną.

Warto śledzić rozwiązania, jakie będą wprowadzane w zakresie wyceniania prac projektowych i nadzoru w niemieckim sektorze budowlanym, gdyż mogą się one okazać ważne dla naszych inżynierów.

Prezentacje, które były przedstawione podczas seminarium, można znaleźć na stronach Komitetu ds. rozporządzenia o honorariach (AHO) –  https://www.aho.de/

A. Pawłowski